Sáng ngày 14/3/2025, Viện Giáo dục và Đào tạo quốc tế phối hợp cùng khoa Giáo dục Tiểu học (GDTH) và Trung tâm Komodo Soroban tổ chức Seminar “Phát triển não phải và Soroban-Kĩ năng cần thiết trong thời đại mới” tại trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Về phía Nhật Bản có Ngài Taito Morita, Chủ tịch Tập đoàn Morita, Giám đốc đại diện Morita Group Vietnam JSC (Kodomo Soroban) và các sinh viên của Đại học Sư phạm Aichi (Nhật Bản).
Về phía trường Đại học Sư phạm Hà Nội có sự tham dự của TS. Phạm Thị Ngọc Quỳnh, Phó Viện trưởng Viện Giáo dục và Đào tạo Quốc tế; TS. Nguyễn Thuỷ Chung, Trưởng khoa GDTH cùng các thầy cô và sinh viên của khoa GDTH.
Mở đầu chương trình, TS. Phạm Thị Ngọc Quỳnh đã có những chia sẻ về tầm quan trọng của việc phát triển tư duy toàn diện cho sinh viên sư phạm. Cô nhấn mạnh, trong bối cảnh giáo dục hiện đại, việc nắm vững không chỉ kiến thức chuyên môn mà còn cả các phương pháp rèn luyện tư duy, đặc biệt là tư duy não phải, là vô cùng cần thiết. Cô cũng bày tỏ sự kỳ vọng rằng, thông qua buổi seminar này, sinh viên khoa GDTH sẽ có cơ hội tiếp cận với những kiến thức và kỹ năng mới, từ đó nâng cao chất lượng dạy và học môn Toán ở bậc tiểu học. Cô đánh giá cao sự xuất hiện của Ngài Taito Morita và bài trình bày về soroban, coi đây là một cơ hội hữu ích để sinh viên được tiếp cận với một phương pháp giáo dục hiệu quả trong quá trình đào tạo giáo viên tiểu học tại trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Chương trình tiếp tục với bài trình bày của Ngài Taito Morita về phát triển não phải và soroban – kỹ năng cần thiết trong thời đại mới. Trong đó, ông nhấn mạnh vai trò của nhận thức và tiềm thức, nguyên tắc hoạt động của soroban, sự phát triển của não phải và phương pháp rèn luyện não phải. Tiếp nối những chia sẻ lý thuyết, Ngài Taito Morita đã đi sâu vào minh họa bằng các ví dụ thực tiễn, giúp người tham dự hình dung rõ ràng hơn về cách thức hoạt động của soroban và tác động của nó lên não bộ. Ông nhấn mạnh rằng, soroban không chỉ là công cụ tính toán mà còn là phương pháp rèn luyện tư duy độc đáo, kích thích cả hai bán cầu não hoạt động nhịp nhàng. Bằng cách thao tác các hạt tính, người học dần hình thành khả năng tập trung cao độ, tư duy logic sắc bén và trí tưởng tượng phong phú.
Ngài Taito Morita trình bày về nội dung “Phát triển não phải và Soroban – kỹ năng cần thiết trong thời đại mới”
Sau khi lắng nghe bài trình bày của ngài Taito Morita, TS. Nguyễn Thủy Chung cho biết trường Đại học Sư phạm Hà Nội hiện đang tiếp cận phát triển hình thức này dưới góc độ ứng dụng phương pháp giảng dạy trực quan. Cô nhấn mạnh rằng đối với Toán tiểu học, sự cân bằng giữa não phải và não trái là yếu tố quan trọng giúp trẻ phát triển toàn diện.
TS. Nguyễn Thủy Chung chia sẻ một số ý kiến trong buổi Seminar
Các giảng viên của khoa Giáo dục Tiểu học phát biểu tại buổi Seminar
Đồng tình với ý kiến trên, TS. Phạm Thị Ngọc Quỳnh nhấn mạnh, sự cân bằng giữa hai bán cầu não là bệ phóng cho quá trình tư duy toàn diện, đặc biệt là khả năng sáng tạo. Đây là năng lực đặc thù của con người, một điểm khác biệt then chốt so với trí tuệ nhân tạo.
Các sinh viên của khoa GDTH cũng đặt ra các vấn đề hết sức lí thú như:
(1) Tư duy có điều kiện và tưởng tượng không có điều kiện có mối liên hệ như thế nào tới não phải?
(2) Tái hiện hình ảnh và âm thanh ảnh hưởng như thế nào đối với não phải?
(3) Áp dụng soroban vào dạy toán tiểu học như thế nào?
Các sinh viên của khoa GDTH đưa ra các câu hỏi
Trả lời các câu hỏi của các bạn sinh viên, ông Taito Morita cho rằng những thắc mắc của sinh viên khoa Giáo dục Tiểu học (GDTH) đều chạm đến những khía cạnh thú vị của hoạt động não bộ và ứng dụng thực tiễn trong giáo dục. Trước hết, câu hỏi về mối liên hệ giữa tư duy có điều kiện, tưởng tượng không điều kiện và não phải mở ra cánh cửa tìm hiểu về sự tương tác giữa tư duy logic và khả năng sáng tạo. Não phải, với chức năng nổi bật trong việc xử lý hình ảnh, âm thanh và cảm xúc, đóng vai trò then chốt trong cả hai quá trình này. Tư duy có điều kiện, dù mang tính logic cao, vẫn cần đến sự hỗ trợ của não phải để tạo ra các liên kết sáng tạo, còn tưởng tượng không điều kiện lại là "sân chơi" mặc định của não phải. Tiếp theo, vấn đề về ảnh hưởng của tái hiện hình ảnh và âm thanh đến não phải cho thấy sự quan tâm đến việc kích thích giác quan trong học tập. Não phải nhạy bén với những kích thích phi ngôn ngữ, do đó việc sử dụng hình ảnh và âm thanh có thể tăng cường khả năng ghi nhớ và hiểu biết. Cuối cùng, câu hỏi về ứng dụng soroban (bàn tính Nhật Bản) vào dạy toán tiểu học phản ánh sự mong muốn kết hợp phương pháp truyền thống với các công cụ trực quan để phát triển tư duy toán học cho học sinh. Soroban, thông qua việc sử dụng các hạt tính và thao tác tay, kích thích cả hai bán cầu não, giúp học sinh phát triển khả năng tính toán nhanh và tư duy hình ảnh.
Chương trình Seminar đã mang lại những kiến thức hữu ích về phát triển não phải, Soroban và phương pháp giảng dạy Toán Tiểu học. Chương trình kết thúc trong không khí sôi nổi, hứa hẹn những bước phát triển mới trong việc áp dụng Soroban trong học tập và giảng dạy tại trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Một số hình ảnh tại chương trình:
Tin bài và ảnh: Viện Giáo dục và Đào tạo Quốc tế