ThS. Hoàng Thị Thu Hường, Viện Nghiên cứu Tôn giáo - Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam

Email: huongk44@gmail.com

==========================================================================

Trong Hội thảo khoa học quốc tế : « Giao lưu văn hóa Việt-Pháp : Thành tựu và triển vọng » (Échanges culturels Franco-vietnamiens : réalisations et perspectives ) diễn ra vào ngày 16-17/4/2018 tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, ThS. Hoàng Thị Thu Hường sẽ thuyết trình báo cáo về chủ đề : « LÝ GIẢI TÔN GIÁO HỌC VỀ MỘT SỐ BIẾN ĐỔI TRONG SỰ THỜ CÚNG THÀNH HOÀNG LÀNG VIỆT – TRƯỜNG HỢP LÀNG THỔ HÀ, BẮC GIANG".

Tóm tắt:  Thờ cúng Thành hoàng (vị thần bảo hộ cho làng mạc) vẫn luôn là một đề tài hấp dẫn đối với nhiều nhà nghiên cứu.Ở Việt Nam, trước đây và hiện tại đã có nhiều công trình nghiên cứu về Thành hoàng và lễ hội liên quan đến Thành hoàng. Tuy nhiên, phần đa những nghiên cứu này đều là những công trình viết riêng về Thành hoàng, riêng về lễ hội hoặc về sự biến đổi của lễ hội nhưng với những cách tiếp cận ngoài tôn giáo. Vì vậy, kết quả luôn dừng ở việc nói về nguồn gốc Thành hoàng, nguồn gốc lễ hội, mô tả lễ hội, ý nghĩa của lễ hội hoặc nói đến biến đổi của lễ hội dưới góc độ văn hóa,… mà ít để ý đến sự biến đổi mang tính chất tôn giáo trong sự thờ cúng thành hoàng.Bài viết với cách tiếp cận tôn giáo học trên cơ sở định nghĩa về tôn giáo của Émile Durkheim và áp dụng lý thuyết sáng tạo truyền thống của Eric Hobsbawm để làm sáng tỏ một số biến đổi trong sự thờ cúng Thành hoàng làng Việt – trường hợp làng Thổ Hà, Bắc Giang

Từ khóa: Thành hoàng, Thờ cúng Thành hoàng, Thổ Hà, sáng tạo truyền thống, biến đổi tôn giáo.

Résumé: Le culte du génie tutélaire (le dieu protège le village) reste un sujet intéressant pour de nombreux chercheurs.Au Vietnam, il y a beaucoup d'ouvrages qui font des recherches sur les génies tutélaires et les rites relatifs au culte du génie tutélaire. Cependant, ces travaux discutent seulement sur les génies tutélaires, les fêtes ou les changements des fêtes sous l'approche en dehors des études religieuses. Ainsi donc, le résultat revient toujours à l'origine du génies tutélaires, l'origine des fêtes, la description des fêtes, le sens des fêtes, ou le changement des les fêtes du point de vue des études culturelles, etc., plutôt que de se concentrer sur le changement religieux dans le culte du génie tutélaire.Basée sur la perspective des sciences religieuses, l'article reprend la définition de la religion d'Emile Durkheim et applique la théorie traditionnelle de la création d'Eric Hobsbawm pour éclairer certains changements dans le culte du génie tutélaire des Vietnamiens à travers le village de Tho Ha, province de Bac Giang

Mots-clés: génie tutélaire, culte du génie tutélaire, Tho Ha, créativité traditionnelle, changement religieux.