http://www.viviane-hamy.fr/les-auteurs/article/hoai-huong-nguyen-1496

=====================

Trong Hội thảo khoa học quốc tế: "Giao lưu Văn hoá Việt – Pháp: Thành tựu và triển vọng" (Echanges culturels franco-vietnamiens : réalisations et perspectives) diễn ra vào ngày 16 - 17/4/2018 tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Phó Giáo sư Hoai Huong Aubert NGUYEN sẽ thuyết trình báo cáo tham luận: " Le parfum dans la poésie de Charles Baudelaire et de Hàn Mặc Tử" (“Hương thơm và tâm hồn: Nghiên cứu trong thơ Charles Baudelaire và Hàn Mặc Tử).

Résumé: Le parfum offre un intéressant angle d’étude de la poésie de Charles Baudelaire et de celle de Hàn Mặc Tử. C’est un élément insaisissable qui, dans l’œuvre de ces deux poètes, ouvre à une dimension imaginaire et poétique invitant à l’exploration. Dans Les Fleurs du Mal (1857), le parfum fait surgir des paysages lointains, éblouissants de vie, expression de l’harmonie et idéal de beauté. Dans « Hương thơm », « le parfum », la première partie du recueil Đau thương, la Douleur d’aimer (1938), la senteur émane d’un univers empreint d’innocence et de clarté où l’amour apparaît comme une promesse trahie, puisque la bien-aimée, incarnation de l’absolu, s’éloigne du poète d’une manière irrémédiable dans « Mật đắng », « L’amertume » et « Máu cuồng và hồn điên », « Le sang en délire et l’âme folle ».

Par-delà les singularités de la langue française et de la langue vietnamienne, le parfum constitue un lien entre le réel et le rêve, entre la chair et l’esprit. Il ouvre une voie de circulation entre le passé, le présent et l’avenir, entre la finitude et l’infini. Il fonctionne comme une métaphore de la poésie, révélant les pouvoirs de suggestion et de réminiscence de la parole poétique qui semble un remède à l’absence, à la séparation et à la mort. C’est une invitation à explorer un « vert paradis » ou un « vert printemps » (xuân xanh) à jamais perdus que les mots font renaître, à moins qu’ils ne les créent, dans un espace textuel, révélateur de correspondances. On étudiera la poétique du parfum dans la langue et l’imaginaire de Baudelaire et de Han Mac Tu, dont le chant s’élève sous la forme d’une chevelure ou d’un encensoir, d’une fumée de bois d’aloès (khói trầm) ou d’un clair de lune embaumé (Sáng trăng).  

Tóm tắt : Hương thơm cung cấp một góc nhìn thú vị khi nghiên cứu về thơ của Charles Baudelaire và thơ của Hàn Mặc Tử. Đó là một yếu tố không thể nắm bắt được, nhưng trong tác phẩm của hai thi sỹ này, nó mở ra một chiều kích tưởng tượng và thi vị, mời gọi chúng ta đi vào cuộc khai phá. Trong tập thơ Hoa ác (1857), hương thơm làm trỗi hiện những cảnh vật xa xăm, rực rỡ của cuộc sống, cách diễn đạt về sự hài hòa và lý tưởng về cái đẹp. Trong “Hương thơm”, phần thứ nhất của tập thơ Đau Thương (1938), mùi hương tỏa ra từ một vũ trụ mang dấu ấn của sự trong trắng ngây thơ, mà tình yêu xuất hiện như một lời hứa không thành, bởi vì người yêu, hiện thân của cái tuyệt đối, đã vĩnh viễn xa biệt thi sỹ, như trong “Mật đắng”, “Máu cuồng và hồn điên”.

Ngoài những nét đặc thù của tiếng Pháp và tiếng Việt, hương thơm tạo nên mối liên hệ giữa hiện thực và mơ mộng, giữa xác và hồn. Nó mở ra lộ trình lưu chuyển giữa quá khứ, hiện tại và tương lai, giữa cái nhất thời và cái vô hạn. Nó vận hành như một ẩn dụ của thơ, vén mở những quyền lực gợi tả và tưởng mộng của thi ngôn như là một phương thế cho sự vắng mặt, chia cắt và cái chết. Đó là một lời mời gọi để khám phá một “thiên đường xanh” hay một “xuân xanh” đã từng biến mất mà ngôn từ làm cho tái sinh trong không gian văn bản, nơi hiển lộ những giao cảm. Chúng ta sẽ xem xét nghệ thuật thi pháp về hương thơm trong ngôn ngữ và tưởng tượng của Baudelaire và Hàn Mặc Tử, với khúc du dương cất lên dưới hình thức của một mái tóc hay một lư hương, một làn hương trầm hay một ánh trăng thơm.